Cây óc chó

Theo nghiên cứu của ngành khảo cổ học cho thấy óc chó đã được sử dụng từ hơn 9.000 năm trước để làm thực phẩm. Người ta suy đoán rằng có thể người La Mã đã mang hạt óc chó đến Châu Âu vào  Thế kỷ  5 trước Công Nguyên. Tên tiếng Hy Lạp Balanos Dios (Διός βάλανος) có nghĩa là qui đầu của Zeus, bằng cách chuyển đổi ngữ âm học qua thời gian nó đã có tên như ngày nay.  Trong việc đặt tên này phản ánh một thực tế là các cây Walnut từ thời xa xưa đã đóng một vai trò thần thoại và được coi như một vật thờ về khả năng sinh sản. Trong tiếng Latin, nuss có nghĩa là sao Mộc.

Ở Đức, khoảng thế kỷ 18 người ta bắt đầu gọi nó với cái tên là Walnuss, trong các gia đình nông dân, họ thường trồng cây óc chó trong sân nhà để buộc trâu bò hay trồng ở những khu vực ủ phân hữu cơ để tránh cho gia súc khỏi bị côn trùng đốt, và giữ sạch môi trường vì các loại ruồi muỗi sợ mùi thơm của cây này.

Vào những năm 1800, ở California bắt đầu trồng nhiều cây óc chó và sử dụng hạt của nó với mục đích thương mại, nó được trồng trong khoảng 5000 đồn điền với 82.000 ha. Cho đến nay, California là nơi xuất khẩu hạt óc chó nhiều nhất thế giới và nó cũng góp phần đáng kể vào sản lượng các loại hạt mà California sản xuất ra hàng năm với gần 300.000 tấn, đưa California thành nơi chiếm 2/3 sản lượng hạt xuất khẩu trên thế giới.

Tùy thuộc vào quả tươi hoặc khô, quả óc chó có một hàm lượng chất béo là 42-60 %, cung cấp omega-3, protein, carbohydrates… cho cơ thể. Cung cấp năng lượng cao hơn bất kỳ các loại hạt khác, (khoảng 2.887 kJ / 690 kcal / 100 g). Đây là một loại quả dồi dào chất kẽm (một chất cần thiết cho cả gan và tóc), kali, magiê, phốt pho, lưu huỳnh, sắt, canxi và vitamin A, B1, B2, B3 , C, E và acid pantothenic. Trong một nghiên cứu khác, người ta còn tìm thấy rằng loại trái cây này có một chất chống bệnh tiểu đường (loại 2), ngoài ra, quả óc chó dường như không chỉ để chống lại vấn đề về tim mạch, nó còn có thể làm chậm ung thư tuyến tiền liệt.

Gỗ của cây walnut rất quý và được sử dụng sản xuất hàng hoá chất lượng cao, một phần nhỏ trồng để lấy hạt còn thường là trồng vì mục đích khai thác gỗ, tuy nhiên nó vẫn là một loại gỗ hiếm nên có giá rất cao. Gỗ của cây được sử dụng cho đồ nội thất, thiết kế nội thất, sàn hoặc tấm. Đặc biệt nó còn được sử dụng sản xuất báng súng trường nhờ tính năng linh hoạt, đàn hồi và độ cứng của gỗ. Nó bền ngay cả trong điều kiện ẩm ướt, dễ dàng đánh bóng, làm đẹp… Trong chiến tranh, loại gỗ này càng đắt, hic hic…

Nhà mình có 8 chiếc loa được làm từ gỗ cây óc chó, các bạn ý hơi có tuổi rồi nên xước xát cũng hơi nhiều, hè hè…

Quả và lá cây óc chó khi còn non nếu được thu hoạch vào đầu mùa hè sẽ có mức vitamin C lên đến 1 %, vì thế lá và quả non thường được sử dụng để chiết xuất vitamin C cho nhiều loại thuốc ở Châu Âu như bệnh thiếu máu, đái tháo đường, tiêu chảy, ký sinh trùng đường ruột, chữa loét da và làm nhanh lành vết thương…

Lá cây khi vò trong tay sẽ có một mùi thơm của tinh dầu.

Các màu xanh lá cây từ vỏ của các hạt  và cả vỏ cây còn được chiết xuất sử dụng trong việc sản xuất thuốc nhuộm tóc màu nâu và cả thuốc nhuộm cho gỗ  hoặc như một chất thuộc da.
Vỏ xanh này đôi khi được sử dụng ở dạng hạt nhỏ mịn như bột để xử lý bề mặt, nó có thể làm sạch nhẹ nhàng các vết bẩn nhỏ ở những chỗ bề mặt nhạy cảm như các đồ dùng kim loại màu, cao su, dụng cụ điện hay máy móc tinh xảo… Đây cũng là một ứng dụng trong sự phục hồi các tác phẩm nghệ thuật bằng gỗ lâu đời.

Cây óc chó bắt đầu từ độ tuổi 10-20 năm có thể ra quả, sau 40 năm sẽ cho ra quả nhiều nhất. Ở đây thời tiết đóng một vai trò quan trọng, người ta thường nói, “Nuss tốt thì rượu cũng ngon”. Thường là cứ một năm được mùa sẽ lại đến một năm mất mùa, nếu được mùa trung bình có thể cho đến 150kg hạt/1 cây. Năm ngoái được mùa nên hai cây óc chó ở nhà vườn cho nhiều hạt đến mức chả buồn nhặt luôn, thu hoạch không biết bao nhiêu là sọt to đùng, năm nay chả được mấy quả nên hai đứa đi mót thật lực, thêm cả mẹ bị Papa…razi nhà mình đứng trên gác chụp lén nữa này, hihihi… Nhưng trên cây cũng vẫn còn nhiều quả xanh lắm.

Sản lượng hạt óc chó trên thế giới  là khoảng 1.500.000 tấn mỗi năm, các nhà sản xuất chính là Mỹ, các nước thuộc Liên Xô cũ, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Italy.

Hai quả óc chó này bị bửa ra khi nước mưa ngấm vào lớp vỏ chứ thực ra chưa đến mùa thu hoạch, quả lúc này vẫn còn non.

Quả bắt đầu chín vào cuối tháng 9 cho đến đầu tháng 10 quả sẽ vỡ ra cho hạt rơi xuống. Tại California, mùa thu hoạch kéo dài từ cuối tháng 8 đến đầu tháng 11. Thông thường, người ta sẽ rung cành cho hạt rơi xuống đồng thời để thu nhặt và đem đi làm sạch,  sau đó sấy khô, hạt phải được lưu giữ thoáng mát và khô ráo để tránh nấm mốc. Tiếp đến công đoạn lựa chọn hạt để chế biến riêng, chúng được khử trùng bằng cách xông hơi,  nhân được lột ra khỏi vỏ bằng máy đặc biệt… Chất lượng hạt được quy định bởi Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ và các tiêu chuẩn của Liên minh châu Âu.

Nhân hạt óc chó khi còn non sẽ có màu vàng nhạt, bên trong lớp vỏ lụa là nhân trắng muốt, ăn rất giòn, vị cảm giác như vị của quả trám, khi đó bóc cũng rất dễ vì vỏ lụa còn tươi, lớp vỏ này có vị đắng rõ rệt. Nhưng khi để quả khô đi thì lớp vỏ ấy sẽ thành màu nâu đậm, bám sát vào nhân vì thế rất khó bóc nhưng nó cũng không đắng như lúc tươi nữa nên có thể ăn được dễ dàng, lúc này hạt có vị đậm hơn, ăn bùi bùi.

Đây là ảnh chụp quả óc chó còn chưa kịp khô

Nhân hạt óc chó được sử dụng cho nhiều món ăn, đặc biệt là làm bánh ngọt. Ngoài việc sử dụng nhân hạt để ăn mà không cần qua chế biến nó còn lại được sử dụng làm dầu óc chó, làm kẹo hoặc một loại rượu mùi…

Không nên cắt tỉa cây óc chó vào mùa xuân vì đó là mùa nhựa cây dồn về, khi bị cắt cành, người ta mô tả nó như là đang bị chảy máu, và nó hoàn toàn chững sự phát triển lại để tự chữa lành vết thương, vì thế thời gian cắt tỉa cành nên làm vào cuối mùa hè.

Mình đã mất cả một đống mồ hôi sau khi tìm tài liệu cho cái bài viết này, nói chung là thấy ngưỡng mộ bạn H. vô cùng vì bây giờ mới thấy những bài “viết nhảm” của bạn H. cực kỳ công phu và tốn kém năng lượng, bây giờ mới thật sự thấm thía cái nỗi mệt nhọc của bạn H. bỏ ra chỉ để cho mọi người đọc vèo 1 phát hết, hic hic… Cảm ơn bạn H. đã truyền cho mình chút “nghị lực” để viết bài này nhé, 😉

Trên đây là mấy cái ảnh chụp ở nhà vườn hôm vừa rồi, trời mưa gió sụt sùi, không khí đặc quánh ẩm ướt nên hình ảnh có lẽ cũng không được đẹp cho lắm, cả nhà xem tạm vậy! hihi…

Hi vọng qua bài viết này, cả nhà sẽ có 1 chút hiểu biết về cây óc chó, về loại hạt mà cả nhà đã, đang và sẽ làm bánh trong tương lai, bạn H. ơi bạn có thích “cái rẻo” óc chó này ko?

Thông tin thêm cho cả nhà vì thấy rất nhiều bạn tìm cây Óc chó để chữa bệnh hở van tim:

Rất muốn giúp đỡ các anh các chị nhưng hiềm một nỗi là vườn lại ở tận bên Đức lận nên chắc cũng khó. Nếu sấy khô mà vẫn có tác dụng thì Đàogia cũng sẵn sàng giúp.

Nếu xét về mặt địa lý, khí hậu thì cây óc chó có thể trồng được ở VN đấy. Những tỉnh vùng núi phía bắc, Tam đảo, Đà lạt, Bà nà… là những nơi mà khí hậu tương đối mát hơn cho phép cây phát triển được bình thường. Các vùng trong cả nước thì có thể cây cũng sống được nhưng có lẽ khó ra quả. Nhà mình ở Hà nội có trồng một cây Bơ của Đà lạt. Nó phát triển rất tốt thành cây cổ thụ rồi, nhưng quả thì lại bị rụng non, có lẽ là do nhiệt độ nóng quá. Cây bơ và cây Óc chó có họ hàng gần với nhau và cũng sống ở cùng khí hậu nên mình suy ra là cây óc chó sẽ sống được ở VN (cũng như Cali-Mỹ). Nhà bên này thì còn rất nhiều hạt Óc chó của mùa trước có thể trồng được(ko sấy như hạt bán trong Siêu thị), trong thời gian tới (tháng 7.2012) nếu có điều kiện Đàogia sẽ gửi một ít về VN để anh chị nào có nhu cầu muốn trồng thử thì liên lạc đến mang dăm hạt về trồng. Có gì cả nhà cứ liên hệ nhé!